Tefsîrü’l-Menār’daki İncelikler

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10414551

Anahtar Kelimeler:

Tefsir, Kur’ân, Belâgat, Anlam, Nükte, İncelik

Özet

Kur’ân, Allah’ın Cebrâil vasıtasıyla Hz. Peygamber’e indirdiği ve Hz. Peygamber’in bütün insanlığa tebliğ ettiği son ilahî kitaptır. Bu ilahî kitap belâği ve edebî özelliklerle indirilmiştir. Belâğatın zirve olduğu bir toplumda nazil olan Kur’ân-ı Kerim, bu döneme hitap etmektedir. Bu kadar etkili ve eşsiz değere sahip Kur’ân’ın edebî sözleri, tefsir ilminin inceleme alanına girmiştir. Dirâyet tefsir metoduyla meâni ilmi içerisinde Kur’ân’ın sözleri üzerine çok çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Tefsirlerde Kur’ân’ın sözleri üzerine yapılan çalışmalardan birisi de incelikler ile ilgilidir. Tefsir âlimleri, kendi tarzına uygun olarak Kur’ân âyetlerini yorumlayarak onların inceliklerini ortaya çıkarmışlardır. Bazı tefsirlerde dil ile ilgili incelikler ön plana çıkarken bazı tefsirler de amel yönlü incelikler ön plana çıkmaktadır. Tefsirlerde zikredilen amel incelikli örnekler âyetlerde ifade edilen ibadet, taat, tefekkür ve hikmet ile ilgili örneklerden oluşmaktadır. İncelik konusunu ele alan tefsirlerden birisi de Tefsîrü’l-Menār’dır. Bu eserde incelikle ilgili; dilbilgisi, kıraat ve anlam içerikli inceliklere yer verilmiştir. Bu çalışma okuma, tarama ve tespit metoduyla hazırlanmıştır. Tefsîrü’l-Menār’da bulunan âyetler tespit edilerek Reşîd Rızâ’nın konuyla ilgili yaklaşımları ifade edilmiştir. Konuyla ilgili âyetlerdeki incelik örnekleri tespit edilerek konular oluşturulacaktır.

Öne Çıkanlar

  • Kur’ân, ilahi kitap olmasının yanında edebî ve belâgat özelliklerine de sahiptir.
  • İncelik sözlerdeki hikmeti ifade etmektedir.
  • Reşid Rıza birçok hususta inceliklere değinmiştir.
  • İncelikler konusu beyân ilmi içerisinde değerlendirilmektedir.
  • Kur’ân Arap dilinin de etkisiyle eşsiz bir hazineye sahiptir.

Referanslar

Cürcânî, Seyyid Şerif. et-Ta’rifat. thk. Abdurrahman Mara’şali. Daru’n-Nefâis, Beyrut 2007.

ed-Dimyâtî, Şihâbüddîn Ahmed b. Muhammed b. Ahmed b.

Muhammed b. Abdilganî el-Bennâ. İthâfü fudalâi’l-beşer bi’l-kırââti’l-erbaate ‘aşer. Beyrut: Âlemü’l-Kutub, 2007.

el-Fîrûzâbâdî, Muhammed b. Ya‘kūb b. Muhammed. el-Ḳāmûsü’l-muḥîṭ. Beyrut: Mu’essesetü’r-Risâle, 1993.

el-Kefevî, Ebü’l-Bekā. el-Külliyyât. thk: Adnan Derviş

Muhammed Mısrî. Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 2011.

er-Râgıb el-İsfahânî, Ebü’l-Kāsım Hüseyn b. Muhammed b. el-Mufaddal. el-Müfredât fî ġarîbi’l-Ḳur’ân. thk. Muhammed

Seyyid Kîlânî. Beyrut: Dârü’l-Mârife, 1961.

es-Selmân, Muhammed b. Abdullah. Reşîd Rıżâ ve daʿvetü’ş-

Şeyḫ Muḥammed b. ʿAbdilvehhâb. Küveyt: 1988.

İbn Fâris, Ebü’l-Hüseyn Ahmed b. Fâris b. Zekeriyyâ. Muʿcemü meḳāyîsi’l-luġa. thk: Enes Muhammed eş-Şâmî. Kahire: Daru’l Hadîs, 2008.

İbn Manzûr, Muhammed b. Mükerrem. Lisânü’l-‘Arab. Beyrut: Dârü’s-Sadr, 1999.

Rızâ, Reşîd. el-Vahyu’l Muhammedî. Beyrut: Daru’l kutubül ilmiyye, 1426.

Rızâ, Reşîd. Tefsîrü’l-Menār. Kahire: Dârü'l-Menar, 1947.

Şehhâte, Abdullah Mahmûd. Menhecü’l-İmâm Muḥammed ʿAbduh fî Tefsîri’l-Ḳur’âni’l-Kerîm, Kahire 1984.

Zeccâc, Ebû İshâk İbrâhîm b. es-Serî. Meʿâni’l-Ḳurʾân ve iʿrâbüh. nşr. Abdülcelîl Abduh Şelebî. Kahire: Dârü’l-Hadîs, 2004.

Yayınlanmış

2023-12-31

Nasıl Atıf Yapılır

Şimşek, İbrahim. (2023). Tefsîrü’l-Menār’daki İncelikler. Sultan İlahiyat Araştırmaları Dergisi, 1(1), 14–26. https://doi.org/10.5281/zenodo.10414551