Kadının Örtünmesi Gereken Sınırlar Bağlamında Ebû Dâvûd’un es-Sünen’inde Geçen “Siyabun Rikakun” Hadisinin Tahric ve Değerlendirmesi

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.12592936

Anahtar Kelimeler:

Hadis, Kadın, Örtünme, Ebû Dâvûd, Tahric.

Özet

Örtünmek, dinimizin mümin kadınlara emirlerinden biridir. Örtünmenin farz oluşu geçmişten günümüze ittifakla sabittir. Ancak örtünmenin ölçüsü, sınırları ve keyfiyeti hakkında tartışmalar söz konusu olmuştur. Bu tartışmalar, daha çok örtünmenin sınırları çerçevesindedir. Giyim şekli çerçevesinde bölgeler arasında meydana gelen farklılıklar hakkında bir problem yoktur. Önemli olan, naslarla belirlenen sınırların korunmasıdır. Bu makalede, örtünmenin ölçüsü ile alâkalı Ebû Dâvûd’un es-Sünen’inde geçen “Siyabun Rikakun’’ hadisinin senet ve metin değerlendirmesi ve destekleyici rivayetleri hadis musennafatından bulunarak hadisin tahrici yapılmıştır. Daha önce bu hadis üzerine rivayet bazında etraflıca çalışılmamış olması makalemizin önemini ifade etmektedir. Makalede, tahrici yapılacak hadisin kaynaklarda geçen farklı tarikleri örneklem metoduyla ele alınmıştır. Hadisin tespit edebildiğimiz tariklerinden, senet ve metinlerin birbirleriyle mukayese edilerek mütabi ve şahitleri ortaya çıkarılmıştır. Râvi tasarrufları ve ziyadeleri ortaya koyulmuştur. Tariklerde bulunan tâbiînden Hâlid b. Dureyk’in tabakat ve rical kitaplarında yer alan, ulema nezdindeki cerh ve tadil açısından sıhhat durumu araştırılmıştır. Hadislerden birisinin mürsel olması sebebiyle, mürsel hadisin hüccet değeri ve sika râvinin mürseli hakkında fukahânın ve muhaddislerin değerlendirmelerine yer verilmiştir. Konu ile ilgili rivayetlerin birden fazla tarikten gelmesi hasebiyle, isnad ve metin değerlendirmesi yapılmış, rivayetin hem mürsel hem de merfû tarikleri üzerinde durulmuştur. Sıhhat tahlilinden sonra mezkûr rivayetin ma’mûlün bih olup-olmadığı değerlendirilmiştir.

Referanslar

Arı, Yılmaz. “A Crime against Humanity and the Tragedy of Genocide: An Evaluation That Israel Should Be Sued for State Terrorism against Palestinians”. çev. Mustafa Turan. Uluslararası Dorlion Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi (DASAD) 1/2 (Dec. 2023), 445-465. https://doi.org/10.5281/zenodo.10429568

Arı, Yılmaz. “Bir İnsanlık Suçu Ve Soykırım Trajedisi: İsrail’in Filistinlilere Uyguladığı Devlet Terörü Nedeniyle Yargılanması Gerektiğine Dair Bir Değerlendirme”. Darulhadis İslami Araştırmalar Dergisi 5 (Aralık 2023), 22-44. https://doi.org/10.61216/darulhadisdergisi.1392165

Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyn b. Alî el-. es-Sünenü’l-kübrâ. thk. Muhammed Abdülkâdir Atâ. 11 Cilt. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 3. Basım, 1424.

Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyn b. Alî el-. Maʿrifetü’s-sünen ve’l-âsâr. thk. Abdülmuʿtî Emîn Kalʿacî. 10 Cilt. Beyrut: Daru Kuteybe, 1. Basım, 1412.

Cürcânî, Ebû Ahmed Abdullāh b. Adî b. Abdillâh el-. el-Kâmil fî duʿafâʾi’r-ricâl. thk. Adil Ahmet Abdulmevcud. 9 Cilt. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1. Basım, 1418.

Hatîb, Ebû Bekr Ahmed b. Alî b. Sâbit el-Bağdâdî. Târîhu Bağdâd. 17 Cilt. Beyrut: Daru’l-Garbi’l-İslami, 1. Basım, 1422.

İbn Hacer, Ebü’l-Fazl Şihâbüddîn Ahmed b. Alî b. Muhammed el-Askalânî. el-İsâbe fî temyîzi’s-sahâbe. 8 Cilt. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1. Basım, 1415.

İbn Hacer, Ebü’l-Fazl Şihâbüddîn Ahmed b. Alî b. Muhammed el-Askalânî. Tehzîbü’t-Tehzîb. 16 Cilt. Medine: Daru’l-Berr, 2. Basım, 1435.

İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ’ İmâdüddîn İsmâîl b. Şihâbiddîn Ömer b. Kesîr b. Dav’. Tefsîrü’l-kurʾâni’l-ʿazîm. thk. Muhammed Hüseyin Şemseddin. 9 Cilt. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1. Basım, 1419.

İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ’ İmâdüddîn İsmâîl b. Şihâbiddîn Ömer b. Kesîr b. Dav’ b. Kesîr el-Kaysî el-Kureşî el-Busrâvî ed-Dımaşkī. Tefsîrü’l-Kurʾâni’l-ʿazîm. 9 Cilt. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1. Basım, 1419.

İbn Kudâme, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn Abdullāh b. Ahmed b. Muhammed b. Kudâme el-Cemmâîlî el-Makdisî. el-Kâfî fî fıkhi’l-İmâmi’l-mübeccel Ahmed b. Hanbel. 4 Cilt. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1. Basım, 1414.

İbn Kudâme, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn Abdullāh b. Ahmed b. Muhammed b. Kudâme el-Cemmâîlî el-Makdisî. el-Muğnî. 15 Cilt. Riyad: Daru Alemi′l-Kütüb, 3. Basım, 1417.

İbn Nüceym, Zeynüddîn b. İbrâhîm b. Muhammed el-Mısrî. el-Bahrü’r-râik. 8 Cilt. Kahire: Daru’l-Kitabi’l-İslami, 2. Basım, ts.

Kurtubî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed b. Ebî Bekr b. Ferh el-. el-Câmiʿ li-ahkâmi’l-kurʾân. 20 Cilt. Kahire: Dâru’l-Kütübi’l-Mısriyye, 2. Basım, 1384.

Mizzî, Ebü’l-Haccâc Cemâlüddîn Yûsuf b. Abdirrahmân b. Yûsuf el-. Tehzîbü’l-Kemâl fî esmâʾi’r-ricâl. 35 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 1. Basım, 1400.

Muhammed Hamdi Yazır, Elmalılı. Hak Dini Kur’an Dili. ed. Asım Cüneyd Köksal - Murat Kaya. 6 Cilt. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, 1. Basım, 2022.

Polat, Salahattin. Mürsel Hadisler ve Delil Olma Yönünden Değeri. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 1. Basım, 1985.

Polat, Salahattin. “Tahrîc”. TDV İslâm Ansiklopedisi. Erişim 13 Ocak 2024. https://islamansiklopedisi.org.tr/tahric--hadis

Sicistânî, Ebû Dâvûd Süleymân b. el-Eş‘as b. İshâk es-. el-Merâsîl. thk. Şuayb b. Muharrem el-Arnaût. Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 1. Basım, 1408.

Sicistânî, Ebû Dâvûd Süleymân b. el-Eş‘as b. İshâk es-. es-Sünen. thk. Muhammed Muhyiddin Abdulhamid. 4 Cilt. Beyrut: El-Mektebetü’l-Asriye, 1. Basım, 1431.

Sülemî, Ebû Mervân Abdülmelik b. Habîb b. Süleymân es-. Kitâbü edebi’n-nisâʾ. thk. Abdulmecid Türkî. b.y.: Daru’l-Garbi’l-İslami, 1. Basım, 1412.

Zehebî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osmân ez-. Mizânü’l-iʿtidâl fi nakdi’r-ricâl. 4 Cilt. Beyrut: Daru’l Marife, 1. Basım, 1431.

Zehebî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osmân ez-. Siyeru aʿlâmi’n-nübelâʾ. 25 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 3. Basım, 1405.

Zehebî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osmân ez-. Târîhu’l-İslâm ve vefeyâtü’l-meşâhîr ve’l-aʿlâm. thk. Ömer Abdusselam et-Tedmirî. 52 Cilt. Kahire: Daru’l-Kitabi’l-Arabi, 2. Basım, 1413.

Zehebî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osmân ez-. Târîhu’l-İslâm ve vefeyâtü’l-tabakâtü’l-meşâhîr ve’l-aʿlâm. thk. Ömer Abdusselam et-Tedmirî. 52 Cilt. Beyrut: Daru’l-Kitabi’l-Arabi, 2. Basım, 1413.

Zehebî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osmân ez-. Tezhîbü Tehzîbi’l-Kemâl fî esmâʾi’r-ricâl. 11 Cilt. Kahire: el-Farukü’l-Hadise, 1. Basım, 1425.

Zehebî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osmân ez-. Tezhîbü Tehzîbi’l-Kemâl fî esmâʾi’r-ricâl. 11 Cilt. Kahire: el-Farukü’l-Hadise, 1. Basım, 1425.

Zehebî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osmân ez-. Tezkiretü’l-huffâz. 5 Cilt. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1. Basım, 1419.

Yayınlanmış

2024-06-30

Nasıl Atıf Yapılır

Erbek, S. (2024). Kadının Örtünmesi Gereken Sınırlar Bağlamında Ebû Dâvûd’un es-Sünen’inde Geçen “Siyabun Rikakun” Hadisinin Tahric ve Değerlendirmesi. Sultan İlahiyat Araştırmaları Dergisi, 2(1), 62–79. https://doi.org/10.5281/zenodo.12592936