Namaz İbadetinin Toplumsal Bütünleştirme Etkisi

Yazarlar

  • Gülcan Çelikel Milli Eğitim Bakanlığı

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10413220

Anahtar Kelimeler:

Din Sosyolojisi, Toplumsal Bütünleşme, Namaz , İslam Dini

Özet

Dinler mensupları arasında güçlü bir bağ oluşturmak ve toplumsal bütünleşme sağlamayı hedeflemektedir. Her din inananları arasında inanç ve değerler sistemi kurmaya çalışmaktadır. İnanç ve değerler sistemi etrafında birleşen inananlar, dini pratikler ile bu birlikteliklerini pekiştirmektedir. Dini pratikler toplumsal yardımlaşma ve dayanışmada önemli rol oynamaktadır. Diğer dinler gibi İslam dini de ortaya koyduğu inanç ve ibadet esasları ile toplumsal dayanışmanın sağlanmasına katkıda bulunmaktadır. İslam dininin pratikleri ele alındığında bireysel ve toplumsal anlamları içerdiği söylenebilir. İslam dininin pratikleri, inananlar ve Allah arasında kuvvetli bir bağ oluşturmayı amaçlarken aynı zamanda inananlar arasında da bir bütünleşme sağlamaktadır. Dini pratikler içerisinde özellikle toplu halde yapılan ibadetler inananların aynı anlam ve duygu etrafında birleşmesinde etkilidir. İslam dini mensupları arasındaki birlik ruhunun en somut örneğini oluşturan namaz, günde beş kere toplu olarak yerine getirilmekte ve tüm farklılıkları ortadan kaldırarak inananları bir araya toplamaktadır. Bu çalışmada dinin toplumsal boyutu ile İslam’da toplumsal bütünleştirme anlayışı değerlendirilmiştir. Bu bağlamda namaz ibadeti ve camilerin toplumsal bütünleştirmeye etkisi başlığı altında ele alınmıştır.

Öne Çıkanlar

  • Din olgusu, toplumlarda sosyal bütünleşme ve kaynaşmanın sağlanmasında bütünleşme faktörü olarak işlev görür.
  • Din, toplumun şekillenmesinde yer alan duygular ekseninde toplumsal devamlılığı sağlar.
  • Namaz, toplu şekilde de ifâ edilen bir ibadet olduğu için bütünleştirme fonksiyonu vardır.
  • Camilerde kılınan namaz ibadeti ile toplumsal çatışma önlenmektedir.
  • Namaz, toplumda statü farklılıklarını ortadan kaldırarak toplumsal eşitlik sağlamaktadır.

Referanslar

Abuzar, Celil. Dinin Toplumsal Yaşam Üzerindeki Etkisi, Şanlıurfa: Harran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları, 2012.

Akdoğan, Ali. Geleneksel Toplumdan Modern Topluma Geçişte Dini Hayat. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2002.

Akdoğan, Ali. Sosyal ve Din. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2004.

Altıkardeş, İsmet. Din ve Sosyal Bütünleşme. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2004.

Apaydın, Halit. Namaz-Oruç, İlmihal, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2006.

Arslan, Mustafa. Kültürel Bağlamda Din. Ankara: Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 2004.

Arslantürk, Zeki. Namazın Cemaatle Kılınması veya İbadetleirn Toplumsallaşması. İstanbul: Ensar Yayınları, 2009.

Arı, Yılmaz. “Din ve Otorite Kavramları Bağlamında Sünnilikte Dini Otorite.” ed. Fevzi Rençber vd. İlahiyat Alanında

Araştırma ve Değerlendirmeler. Ankara: Gece Kitaplığı, 2021.

Arı, Yılmaz. “Toplumsal Değişim Ve Din”. Asya Studies 5/16 (Haziran 2021), 131-142. https://doi.org/10.31455/asya.958362.

Coşkun, Ali. Din ve Kimlik. İstanbul: MÜİFD, (2009).

Demir Kıvrak, Hilal. 2023. “Sociological Perspective of Trust in Islamic Ethics”. Uluslararası Dorlion Akademik Sosyal

Araştırmalar Dergisi (DASAD) 1/1 (2023), 1-12. https://doi.org/10.5281/zenodo.8051424.

Demirci, Mustafa. “İbadetlerin İç Anlamı”. Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi, 2000.

Durkheim, Emile. Dini Hayatın İlkel Biçimleri. İstanbul: Ataç Yayınları, 2005.

Ece, Hamdiye. İslam'ın Temel Kavramları. Beyan Yayınları, 2000.

Efe, Adem. Dini Gruplar Sosyoloji. İstanbul: Dönem Yayınları, 2013.

Erten, Hayati. Sosyokültürel Açıdan Namaz İbadeti. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.

Günay, Ünver. “Din ve Toplumsal Farklılaşma”. Erzurum Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1992.

Hökeleli, Hayati. Din Psikolojisi. Ankara: TDV Yayınları, 2005.

Karadoğu, Ali. Sosyo-Kültürel Açıdan Namaz İbadeti. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2008.

Karaman, Kasım. “Ritüellerin Toplumsal Etkileri”. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 21, 2010.

Keskin, Mustafa. “Din Ve Toplum İlişkileri Üzerine Bir Genelleme”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 4/3 (Haziran 2004), 7-21.

Kongar, Emre. Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1999.

Mardin, Şerif. Din ve İdeoloji. İstanbul: İletişim Yayınları, 2. Basım, 1983.

Okumuş, Ejder - Baltacı, Ali. “Din Sosyolojisinde Emile Durkheim - Bir Giriş Denemesi”. İslami Araştırmalar Dergisi, 2020.

Yörükan, Yusuf Ziya. İslam Dini Tarihi. İstanbul: Ötüken Yayınları, 2006.

Ünal, Vahdet. İslam'da İbadetlerin Sosyal Fonksiyonu. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010.

Yılmaz, Salih, Karacoşkun. Mehmet, Dini Davranışlar ve İnançla İlişkisi. Ankara: Grafiker Yayınları, 2013.

Yayınlanmış

2023-12-31

Nasıl Atıf Yapılır

Çelikel, G. (2023). Namaz İbadetinin Toplumsal Bütünleştirme Etkisi. Sultan İlahiyat Araştırmaları Dergisi, 1(1), 1–13. https://doi.org/10.5281/zenodo.10413220